فرهنگ فنلاند بسیار منحصر به فرد است. بسیاری از آداب و رسوم ممکن است برای خارجی‌ها عجیب باشد اما برای فنلاندی‌ها کاملاً عادی است. نوشتن درباره فرهنگ فنلاند آنقدرها هم آسان نیست به خصوص به عنوان یک فرد خارجی اما در این مقاله از فنلاندکیو شما را با شناخته‌ترین مسائل فرهنگ فنلاند آشنا خواهیم کرد که پیش از سفر یا مهاجرت به این کشور برای شما مفید خواهد بود.
تاریخ و کلیات فرهنگ فنلاند
اجداد فنلاندی‌ها از منطقه اورال می‌آیند، مانند استونیایی‌ها و مجارستانی‌ها که همگی از خانواده زبان‌های فینواوگریک هستند. زمانی در جایی که فنلاند کنونی نامیده می‌شد، سرزمینی وجود داشت که تحت سلطه سوئد بود. سوئدی‌ها موقعیت‌های مهمی را در این کشور اشغال کردند. زبان فنلاندی سرکوب و زبان تحصیل‌کردگان و قدرتمندان به سوئدی تغییر پیدا کرد. در آن دوران هیچ مدرسه‌ای به زبان فنلاندی وجود نداشت. اولین دانشگاه در فنلاند توسط سوئدی‌ها در محلی که در آن زمان پایتخت بود، تورکو (Turku) تأسیس شد.
زمانی که روس‌ها در جنگ فنلاند علیه سوئد پیروز شدند، فنلاند به دست روسیه افتاد و به یک دوک بزرگ خودمختار تبدیل شد (1809). کشور فنلاند از سال 1917 تا به امروز یک کشور مستقل است. جمعیت کمتری در مناطق شمالی کشور زندگی کرده و شهرهای بزرگتر در جنوب آن قرار گرفته‌اند. در حال حاضر جمعیت در اطراف هلسینکی بیشتر و بیشتر می‌شود زیرا بسیاری از فنلاندی‌ها هلسینکی و اطراف آن را به عنوان محل زندگی خود ذکر می‌کنند، حتی اگر در اسپو یا وانتا زندگی کنند. تامپره با 200000 نفر جمعیت، بزرگترین شهر داخلی اسکاندیناوی و در میان شهرهای بزرگ فنلاند احتمالاً دارای کمترین نفوذ زبان سوئدی است. در این شهر همه تابلوهای خیابان فنلاندی و تک زبانه بوده ولی در جنوب بیشتر به زبان سوئدی هستند؛ از طرف دیگر در لاپلند، اغلب از زبان سامی استفاده شده است.
به دلیل حاکمیت مداوم خارجی‌ها، فنلاندی‌ها اغلب ترجیح می‌دادند در جنگل یا روستاهای کوچک زندگی کنند تا در شهرها که بیشتر در ساحل واقع شده و بیشتر در معرض حکومت سوئدی‌ها یا روس‌ها بودند. مهاجرت روستایی تا دهه 1950 اتفاق نیفتاد. با وجود اینکه کارخانه‌های کاغذسازی و صنعت نساجی از حدود سال 1800 وجود داشتند، اما در سال 1950 بیش از نیمی از مردم هنوز در کشاورزی مشغول به کار بودند. فنلاندی ها از اواخر قرن نوزدهم به منظور تقویت زبان فنلاندی تاکید بیشتری بر روی سوادآموزی داشتند. در حال حاضر، فنلاند دو زبان دارد که سوئدی زبان مادری کمتر از 6٪ فنلانی‌ها است.
با شرایط آب و هوایی حاکم در فنلاند و دنیای حیوانات و گیاهان، کاملا طبیعی است که فنلاندی ها صبور بوده و می‌توانند سختی‌ها را تحمل کنند. فنلاندی‌ها علاوه بر مقاومت بالا در برابر شرایط منفی زندگی، بسیار متواضع، محجوب (شاید حتی خجالتی) و صادق هستند. صداقت از نظر تاریخی با این واقعیت توضیح داده می‌شود که از آنجایی که فنلاند منطقه کوچکی بود، هیچ کس نمی‌توانست دیگران را فریب دهد زیرا اگر کسی از دروغ او با خبر می‌شد، دیگر هیچ کس نمی‌خواست با او معامله کند. این موضوع سبب شده که بخش مهمی از فرهنگ فنلاند را صداقت تشکیل دهد و مردم تاکید ویژه‌ای روی این ویژگی اخلاقی دارند.
در فرهنگ فنلاندی دزدی هم معنایی ندارد و امنیت بسیار بالایی در بخش‌های مختلف زندگی قابل مشاهده است. به طور مثال اگر گوشی همراه خود را در یک کافه جا گذارید، بدون شک یک فنلاندی اصیل آن گوشی را به شما تحویل خواهد داد.
ویژگی‌های شخصیتی فنلاندی‌ها
ویژگی‌های شخصیت فنلاندی‌ها کاملاً با ویژگی‌های معمولی بسیاری از کشورهای دیگر متفاوت است. برای مثال در حالی که مردم کشورهای دیگر ترجیح می‌دهند در جمع قرار گرفته و با سایر افراد به صحبت بپردازند، فنلاندی‌ها موقعیت‌های اجتماعی اجتناب کرده و تمایل دارند اوقات خوشی را برای شخص خودشان بسازند بدون آنکه وابسته به یک جمع باشند.
اگرچه فنلاندی‌ها اغلب ساکت به نظر می‌رسند اما این به معنای خونگرم نبودن آن‌ها نیست. فنلاندی‌ها عقیده دارند تنها زمانی باید سکوت را شکست که حرف با ارزشی برای گفتن داریم. فنلاندی‌ها اغلب کارمندان بسیار وظیفه‌شناسی هستند. کار بی سر و صدا، سریع و با وجدان انجام می‌شود. به همین دلیل است که فنلاندی‌ها و ژاپنی‌ها معمولاً همکاران یا شرکای خوبی هستند، زیرا ویژگی‌های مردم این دو کشور بسیار شبیه به هم است. فنلاندی‌ها بسیار سر وقت به امور خود رسیده و نمی‌خواهند برای جلسه دیر بیاید.
اگر فنلاندی‌ها را با مردمان کشورهای دیگر مقایسه کنید، می‌توانید تفاوت های واقعاً بزرگی را مشاهده کنید. به عنوان مثال یک اسپانیایی ممکن است برای یک جلسه، مثلاً نیم ساعت دیر بیاید، زیرا به طور تصادفی یک آشنای دور را در خیابان دیده است. او حتی گذر زمان را احساس نکرده است اما اگر یک فنلاندی در همین شرایط قرار گیرد، به دوست‌اش می‌گوید که برای جلسه دیرش شده و به راه خود ادامه می‌دهد.
سرزمین هزاران دریاچه در فرهنگ فنلاند منعکس شده است
در فنلاند دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و مناطق دریایی زیادی وجود دارد. این مناظر به شدت در فرهنگ فنلاند منعکس شده و بسیاری از هنرمندان برای آثار خود از این طبیعت الهام می‌گیرند. بسیاری از نقاشان مناظر دریاچه را نقاشی کرده و بسیاری از آهنگسازان جنبه‌هایی از آب را در آثار خود گنجانده‌اند. به عنوان مثال نویسنده محبوب Kalle Päätalo بیشتر عمر خود را در کنار رودخانه Iijoki گذرانده و این را می‌توان در تمام اثار او مشاهده کرد. فنلاندی‌ها برای هنرمندان و فرهنگ گذشته ارزش قائل بوده و سعی می‌کنند آن را در اثار خود منعکس کنند.
فنلاندی‌ها به فرهنگ خود و سونا اهمیت زیادی می‌دهند
بسیاری از ویژگی‌های فرهنگی فنلاند در این مورد خود را نشان می‌دهد. فنلاندی‌ها سنت‌ها را دوست داشته و آن را گرامی می‌دارند به عنوان مثال، سونا همیشه بخشی از فرهنگ فنلاند بوده و امروزه هم حداقل هفته‌ای یکبار به سونا می‌روند. فنلاندی‌ها بسیاری از محصولات تولید داخل را ترجیح می‌دهند. پارچه‌های Marimekko، ظروف شیشه‌ای Iittala را می‌توان در خانه‌های فنلاند یافت. برای فنلاندی ها، این ظروف نمادی بیش از کالاهای مصرفی بوده و برای آن‌ها ارزش زیادی قائل هستند.
بسیاری از سنت‌های مرتبط با فرهنگ فنلاند ارتباط نزدیکی با زمان جنگی دارد که در اوایل دهه 1940 رخ داد. پس از جنگ، فنلاند در ویرانه و یک جامعه کشاورزی بدوی بود. با این حال کشور بازسازی شد و در همان زمان غرامت‌های جنگی هنگفتی پرداخت شد با این حال این دوران باعث پیشرفت فنلاند در کشتی‌سازی و صنعت مهندسی شد که این دو زمینه باعث شدند کشور فنلاند در مسیر صنعتی شدن پیش رود.
فنلاندی‌ها به دستاوردها و دانش ملت کوچک خود افتخار می‌کنند اما نمی‌خواهند آن را با صدای بلند بیان کنند. برای یک فنلاندی کافی است که فنلاندی دیگری او را درک کند. دستاوردها و کارهای بسیاری از بزرگان فنلاندی حتی در سطح بین المللی جالب خواهد بود. البته برخی از فنلاندی‌ها به شهرت جهانی شتافته‌اند از جمله ژان سیبلیوس که آهنگ‌های او در سراسر جهان شنیده شده است.
ادبیات فنلاند
هر متنی در مورد ادبیات فنلاند به سادگی باید با “Kalevala” شروع شود. این حماسه ملی فنلاند است. اواسط قرن 19 الیاس لونروت آهنگ‌های فولکلور را جمع‌آوری کرد و آن‌ها را در حماسه «کالوالا» ترکیب کرد. او گفت که فقط تکه‌ها را کنار هم قرار داده اما در اصل او یک اثر کاملاً جدید خلق کرد. یکی از نویسندگان بزرگ فنلاند، الکسیس کیوی است که رمانی به نام «هفت برادر» نوشت که از حمله آموزشی در پایان قرن هجدهم الهام گرفته شد. نام‌های فنلاندی بزرگ دیگر عبارتند از: مینا کانث، که اولین زنی بود که در فنلاند تحصیل کرد و میکا والتاری. واینو لینا با رمان “Tuntematon Sotilas” (سرباز گمنام) الگوی فیلمی را فراهم کرد که هر سال در روز استقلال نمایش داده می‌شود.
موسیقی فنلاند
هیچ سنت موسیقی کلاسیک در فنلاند وجود نداشت زیرا این کشور برای مدت زمان طولانی تحت تسلط کشورهای همسایه خود بود. تنها آهنگساز مهم در این مسیر، ژان سیبلیوس (1865-1957) است. معروف‌ترین قطعه او “فنلاندیا” است که به عنوان سرود ملی افتخاری محسوب می‌شود. امروزه استعدادهای جوان در موسیقی کلاسیک در آکادمی سیبلیوس تحصیل می‌کنند تا بتوانند مسیر را برای ایندگان هموار سازند. شهرهای بزرگتر ارکسترهای مخصوص به خود را دارند و ساوونلینا هر ساله میزبان فستیوال‌های بزرگ اپرا در فضای باز است.
فنلاند کشوری است که مردم آن عاشق تانگو هستند با این حال تانگو در فنلاند به اندازه تانگوی آرژانتینی پر انرژی نیست بلکه بیشتر احساساتی است. هر سال در Seinäjoki، “پایتخت تانگو”، پادشاه فنلاند و ملکه تانگو انتخاب می‌شوند. آن‌ها نه تنها برای کسب این عنوان باید برقصند، بلکه باید آواز هم بخوانند. در فنلاند موسیقی جاز محبوبیت زیادی دارد و معروف‌ترین فستیوال جاز فنلاند هر ساله در پوری برگزار می شود.
گروه‌هایی که به زبان فنلاندی می‌خوانند معمولاً برای شناخته شدن در سراسر دنیا مشکل دارند اما در فنلاند محبوب هستند. یکی از قدیمی‌ترین آن‌ها «Eppu normaali» است که در داخل خود کشور طرفداران زیادی دارد. بسیاری از گروه‌ها و هنرمندان فنلاندی شهرت جهانی به دست آورده و فرهنگ فنلاند را به خارج از کشور برده‌اند. از گروه‌های مشهور جهانی می‌توان به HIM، Nightwish و Children of Bodom اشاره کرد.
هنر فنلاندی
هنرمندی که هر فنلاندی حداقل یک بار باید نامش را شنیده باشد آکسلی گالن-کاللا است. معروف ترین نقاشی‌های او در آتنئوم هلسینکی آویزان است. در کلیسای جامع تامپر، برخی از نقاشی های دیواری بر اساس نقوش او طراحی شده است که البته او همچنین از نقوش “Kalevala” استفاده می‌کند. هیچ موزه ای در فنلاند وجود ندارد که با گالری لوور، پرادو یا تیت برابری کند؛ از آنجایی که فنلاند یک کشور کوچک است، مردم زیاد به موزه نمی‌روند.
فرهنگ فنلاند امروز
امروزه فرهنگ فنلاند را می‌توان در بسیاری از ساختمان‌های طراحی شده توسط معمار مشهور آلوار آلتو مشاهده کرد. نام آلتو قطعا برای همه فنلاندی‌ها شناخته شده بوده و او ساختمان‌های مهم متعددی را طراحی کرده است که معماری خاص آن‌ها نظر هر ببینده‌ای را جلب خواهد کرد. معروف ترین اشیاء طراحی شده او احتمالاً گلدان آلتو Iittala است که در اکثر خانه‌های فنلاندی یافت می‌شود. اگر به معروف‌ترین ساختمان‌های طراحی شده توسط آلوار آلتو نگاهی بیاندازید، نام تالار فنلاندیا در هلسینکی را خواهید دید. بسیاری از گردشگران را می‌توان در مقابل تالار فنلاندیا دید که عکس گرفته و اوقات خوشی را سپری می‌کنند.
