کریسمس یکی از روزهای مهم سال در تقویم میلادی است که مردم سراسر جهان به مناسبت زادروز عیسی مسیح، جشن میگیرند. در این ایام مسیحیان درخت کاجی را در منزل یا محیط کار خود تزئین کرده و به جشن در خیابانها میپردازند. در این مقاله از فنلاندکیو به بررسی رسوم شب کریسمس در فنلاند میپردازیم.
کریسمس در فنلاند چه زمانی است؟
در فنلاند روز کریسمس در 24 دسامبر جشن گرفته میشود. 24 دسامبر روز بزرگی است که بسیاری از خانوادهها برای وعدههای غذایی بزرگ و هدیه دادن دور یکدیگر جمع میشوند. هدایا اغلب چند روز قبل زیر درخت گذاشته میشوند تا بچهها از دیدن هدایا هیجانزده شده و منتظر شب کریسمس باشند.
مناسبتهای قبل از شب کریسمس در فنلاند
در ایام کریسمس علاوه بر جشنهای خیابانی و تزئین درخت کاج، مهمانی و دورهمی با دوستان و همکاران برگزار میکنند. در کشور فنلاند یک روز مهم دیگر در دسامبر قرار دارد؛ 6 دسامبر که سالروز روز استقلال فنلاند است. پس از آن در 13 دسامبر جشن سنت لوسی قرار دارد که پیشواز کریسمس در نظر گرفته شده و یاد لوسیا از سیراکیوز را گرامی میدارند. این روز بیش از هر منطقهای در کشورهای اسکاندیناوی و ایتالیا اهمیت دارد؛ به همین دلیل بخش سوئدی فنلاند هم این روز را جشن میگیرند.
در کشورهای سوئد، فنلاند، دانمارک و نروژ دخترانی با لباس سفید، نان و کلوچههایی را حمل میکنند تا نوید آوردن نور مسیح به دنیا را بدهند. این مراسم در اصل از سوئد به فنلاند آمد و پس از مدتی به یکی از سنتهای فنلاند تبدیل شد.
جشن گرفتن شب کریسمس در فنلاند
در کشورهای شمال اروپا، مهمترین جشن در شب کریسمس (Christmas Eve) برگزار میشود. سنتهای فنلاندی برای جشن گرفتن این ایام، شامل سونا کریسمس و تهیه شام است. قبل از صرف شام معمولا یک بابانوئل در خانه را زده و به دنبال کودکان میگردد تا به آنها هدایایی تقدیم کند.
یکی از سنتهای قدیمی شب کریسمس در فنلاند را میتوان اعلام Christmas Peace دانست. از سال 1300 تا به امروز، در شب کریسمس در تورکو، قدیمی ترین شهر کشور زنگهای کلیسای جامع به صدا در میآید و مردم مراسم خاص کریسمس را در تلویزیون تماشا میکنند؛ پس از آن جشن آغاز میشود.
ساعت 12:00 بسیاری از ساکنان تورکو به همراه خانواده و دوستان خود در مقابل شهرداری جمع شده تا به سخنرانی گوش دهند و سایر خانوادهها مراسم را از تلویزیون تماشا میکنند. روز کریسمس فنلاند بسیار آرامتر بوده و خانوادهها معمولاً زمان خود را در خانه سپری میکنند.
فنلاندیها خیلی مذهبی نیستند اما در کریسمس کلیساها پر میشوند. آهنگهای زیبایی در کلیسا خوانده شده و فضای شادی را ایجاد میکنند. بیرون از کلیسا نیز یک فضای جادویی حاکم است. برخی به قبرستانها سر زده و شمع روشن میکنند تا یاد رفتگان را گرامی بدارند. برای مردم فنلاند، کریسمس به معنای حمایت از پرندگان، حیوانات جنگلی و کمک به آنها برای گذراندن زمستان است.
غذای اصلی فنلاندیها در شب کریسمس
غذای اصلی شب کریسمس در فنلاند، همان اوایل شب صرف میشود. ماهی Lutefish پیش غذای سنتی است اما امروزه استفاده از آن در شب کریسمس چندان رایج نیست. غذای اصلی گوشت خوک است که با پوره سیب زمینی سرو میشود و روش طبخ خاصی دارد. کسرول حاوی سبزیجات مختلف از جمله روتاباگا، هویج و سیب زمینی است که آشپز بسته به سلیقه خود میتواند از آنها کنار گوشت استفاده کند.
برای شام شب کریسمس در فنلاند ماهی قزل آلا هم محبوبیت زیادی بین خانوادهها داشته و برخی افراد بوقلمون را نیز در میز شام خود قرار میدهند. برای دسر پودینگ برنج سرو میشود که همراه با مربای آلو میل میکنند. جالب است بدانید که در این دسر یک بادام پنهان شده و هر کس آن را پیدا کند، برای سال آینده خوش شانس خواهد بود.
پس از شام Joulupukki (بابانوئل) به احتمال زیاد از خانه دیدن میکند. وقتی بابانوئل با هدایای خود وارد میشود، از افراد خانه میپرسد آیا بچهای در آنجا زندگی میکند؟ اگه جواب بله باشد، از آنها میپرسد آیا در طول سال رفتار خوبی داشتهاند یا خیر. پس از شنیدن پاسخ بله هدیه خود را به کودکان تقدیم کرده و آنها را خوشحال میکند. پس از باز کردن هدایا، زمان رفتن به رختخواب است اما برخی از مردم دوست دارند تمام شب را بیدار بمانند تا روز کریسمس را ببینند.
خاستگاه بابا نوئل در فنلاند
بابانوئل یا به زبان فنلاندی Joulupukki یکی از محبوبترین نمادهای کریسمس است. منشاء بابا نوئل فنلاند را میتوان در شخصیتی به نام “نیک پیر” جستجو کرد که تصور میشد در طول کریسمس برای کودکان هدایایی میآورد. در فنلاند، بابانوئل اغلب به عنوان یک پیرمرد خوشحال با کت و شلوار قرمز و ریش سفید به تصویر کشیده میشود.
هدایای محبوب شب کریسمس در فنلاند
محبوبترین هدایا معمولا توسط بابانوئل داده میشود. هدایا ممکن است شامل آبنبات، لباس، لوازم الکترونیکی، اسباب بازی و … باشد اما برخی کودکان عاشق دریافت کتاب به عنوان هدیه هستند. بسیاری از والدین فنلاندی سنت خواندن یک کتاب را در تمام روزهای دسامبر آغاز کرده و سعی میکنند در این ماه کتاب بیشتری مطالعه کنند.
سونای کریسمس
سونا مکانی برای آرامش و سکوت است که فنلاندیها علاقه زیادی به آن دارند. سونا رفتن ریشه عمیقی در سنتهای فنلاندی داشته و برخی خانوادهها ترجیح میدهند شب کریسمس به جای هر فعالیت دیگری، به سونا رفته و آرامش بیشتری را تجربه کنند.