در فنلاند تغییر سال به طرق مختلف جشن گرفته میشود، که بیشتر آنها مشابه جهان غرب است. آتش بازی و جشن گرفتن سال آینده با دوستان و خانواده همراه با غذای خوب، رقص و خوش گذرانی روشی است که مردم سراسر دنیا به استقبال سال جدید میروند. سال جدید میلادی از شب سال نو (31 دسامبر) تا روز سال نو (1 ژانویه) جشن گرفته میشود. روز سال نو اولین تعطیلات رسمی سال بوده که در سال 2024 دوشنبه خواهد بود. آتش بازی ممکن است بین ساعت 18:00 تا 02:00 بین شب سال نو و روز سال نو انجام شود. در این مقاله همراه فنلاندکیو باشید تا به بررسی روز سال نو در فنلاند بپردازیم.
تاریخچه جشن سال نو
جشن سال نو تاریخچهای طولانی دارد. بیش از 4000 سال پیش در بابل جشنهایی به مناسب شروع سال نو برگزار میشد اما شروع آن در ماه مارس بود. ممکن است بابلیها اولین کسانی باشند که تصمیم گرفتند شروع سال جدید را جشن بگیرند. آنها در این دوران بدهیهای خود را پس داده و اشیایی که به امانت گرفته بودند را پس میدادند. بیش از 2000 سال پیش، ژولیوس سزار شروع سال را به اوایل ژانویه منتقل کرد. ژانویه به نام خدای دو چهره یانوس نامگذاری شد و اعتقاد بر این بود که به طور نمادین هم به سال گذشته و هم به آینده نگاه میکند. رومیان در روز سال نو برای خدا قربانی کرده و وعده رفتار نیک میدادند. پس از سزار، زمان شروع سال از کشوری به کشور دیگر متفاوت بود.
تفاوت شب کریسمس، روز کریسمس و روز سال نو
کریسمس و روز سال نو دو جشن بزرگ در کشورهای سراسر دنیا بوده که برخی به اشتباه فکر میکنند هر دو یکی هستند اما در واقع تنها تاریخ این دو جشن نزدیک است. کریسمس با تاریخ 24 یا 25 دسامبر، روز تولد عیسی مسیح است که مردم این روز و شب قبل از آن را جشن میگیرند. روز سال نو با شروع ژانویه جشن گرفته میشود و با روز کریسمس متفاوت است. 1 ژانویه اولین روز از سال جدید میلادی است که با فاصله یک هفته از روز کریسمس قرار دارد. تعطیلات رسمی بین 24 دسامبر تا 2 ژانویه است که در این روزها جشنها و مهمانیهای مختلفی برگزار میشود. میتوان گفت جشن کریسمس یک جشن مذهبی بوده اما جشن سال نو، یک جشن ملی است.
کریسمس روز به دنیا آمدن حضرت مسیح
دقیقا مشخص نیست عیسی مسیح در چه تاریخی متولد شده است اما با توافق مورخان، تاریخ 25 دسامبر به عنوان تولد ایشان در نظر گرفته میشود. مردم سراسر دنیا از روز قبل، 24 دسامبر، مهمانیهای مختلفی برگزار کرده و شب کریسمس را جشن میگیرند. 25 دسامبر توسط کلیسای کاتولیک روم و پیروان آیین پروتستان به رسمیت شناخته شده است. در برخی از نقاط جهان و بسته به باور افراد، روز کریسمس در 6 یا 7 ام ژانویه جشن گرفته میشود که روز مرگ عیسی مسیح است. مردم گذشته بر این باور بودند که روز تولد و مرگ پیامبران یکی است، در نتیجه مسیح هم در همین تاریخ متولد شده است.
کریسمس در فنلاند
در فنلاند هم مهمانی شب کریسمس مهمتر از سایر روزها بوده و آداب و رسوم زیادی برای این شب دارند. به طور مثال بابانوئل در شب کریسمس به خانه همه مراجعه کرده و از آنها میپرسد آیا بچه خوبی در این خانه زندگی میکند یا خیر. پس از شنیدن جواب مثبت، هدیه را به کودکان آن خانه تحویل داده و به سراغ خانواده بعدی میرود. برخی از مردم فنلاند در شب کریسمس به کلیسا رفته و برخی ترجیح میدهند از آرامش سونا لذت ببرند. روشن کردن شمع در قبرستان هم از جمله سنتهای قدیمی فنلاندی است که از زمان جنگها به جای مانده است. فنلاندیها معمولاً در شب کریسمس و روز کریسمس با اقوام وقت گذرانده و در روز بعد به دیدن دوستان خود میروند.
در شب کریسمس وقتی ساعت به نیمه شب میرسد، مردم میگویند: “Hyvää uutta vuotta!” (“سال نو مبارک” به فنلاندی) یا “Gott nytt år!” (به زبان سوئدی). آنها یکدیگر را در آغوش گرفته، دست میدهند و حرفهای خوبی به یکدیگر میزنند. بیشتر مردم تصمیمات مثبتی در این شب میگیرند و برای سال جدید هدفگذاری میکنند. مردم فنلاند تا دیر وقت بیدار بوده و روز بعد هم بیشتر از حد معمول میخوابند. البته برخی افراد زود بیدار شده و اولین روز سال را به اسکی، قدم زدن در پارک یا هوای تازه در جنگل میگذرانند.
تاریخچه روز سال نو در فنلاند
برای کشاورزان منطقی بود که سال پس از برداشت محصول به پایان برسد. فنلاندیها این دوره را دوره توزیع نامیدند. زمان و مدت آن از مکانی به مکان دیگر متفاوت بود، اما معمولاً جشن روز سال نو بین اکتبر و نوامبر، همزمان با جشن قدیمی پایان برداشت، برگزار میشد. دوره توزیع فنلاند تقریباً 12 روز طول میکشید و اعتقاد بر این بود که اتفاقات سال آینده در این دوران مشخص میشود.
مردم فنلاند معتقد بودند که در این دوره ارواح حرکت کرده و بیماری راحتتر مردم را گرفتار میکند. کار در دوره توزیع ممنوع بود؛ لباسی شسته نمیشد و کشتن حیوانات در این دوره انجام نمیگرفت. به عقیده مردم آن دوره اگر کسی این کارها را انجام میداد، گرگها در سال پیش رو گوسفندان را تهدید میکردند. در پایان قرن نوزدهم، روز سال نو به یک روز محبوب برای بازدید از روستا در میان اشراف تبدیل شد. آنها به کلیسا رفته و برای سال پیش رو دعا میکردند. ارسال کارتهای سال نو نیز در اواخر قرن نوزدهم رایج شد.
سنت قدیمی فال قهوه در روز سال نو
در گذشته فنلاندیها به فال قهوه اهمیت زیادی میدادند. اشیایی که در زیر فنجانهای قهوه پنهان شده بودند نشان میدادند که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد. به عنوان مثال انگشتر به معنای نامزدی، یک پارچه سیاه باعث غم و اندوه و یک تکه پارچه قرمز باعث شادی میشد. پیشبینی به این صورت انجام میگرفت که 10-12 فنجان، که اشیاء در زیر آنها پنهان شدهاند، روی میز مخلوط میشوند. کسی که پیشگویی برای او انجام میشود سه فنجان میکشد. اولی در مورد آغاز سال، دومی در مورد اواسط سال و سومی در مورد پایان سال میگوید.
تاریخچه آتشبازی روز سال نو فنلاند
یکی از سنتهای باقیمانده از گذشته، آتشبازی در روز سال نو است. در فنلاند زمان سال نو زمان خطرناکی در نظر گرفته میشد زیرا اعتقاد بر این بود که ارواح شیطانی در حال حرکت هستند. بر اساس یک سنت که از آلمان و اتریش آمده است، اعتقاد بر این بود که سر و صدای بلند این ارواح شیطانی را از خود دور میکند؛ به همین دلیل آتشبازی انجام میدادند. اکنون بیش از صد سال است که آتش بازی بخشی از جشنهای سال نو است. در فنلاند، آتش بازی از دهه 1920 و 1930 رایج شد.
سخنرانی رئیس جمهور فنلاند در روز سال نو
در سالهای اولیه استقلال فنلاند، رئیس جمهور به جای روز استقلال، پذیرایی از دیپلماتها، مقامات عالی رتبه و افسران را در روز سال نو ترتیب میداد. پذیرایی بعداً به روز استقلال منتقل شد، اما سنت سخنرانی رئیس جمهور در روز سال نو باقی مانده است. اولین سخنرانی سال نو توسط رئیس جمهور فنلاند در 1934 انجام شد. در ابتدا سخنرانیها از طریق رادیو و سپس از طریق تلویزیون پخش شدند. اولین سخنرانی تلویزیونی سال نو توسط Urho Kekkonen در سال 1958 انجام شد. رئیس جمهور خود مسئول نوشتن متن سخنرانی اول سال است.
خوراکیهای مختلف در روز سال نو
در روز سال نو میتوانید از غذاهای ساده و میان وعده استفاده کنید. در فنلاند شب کریسمس دارای تنوع غذایی زیادی بوده و غذای اصلی سال نو در این شب سرو میشود اما در روز سال نو ترجیح میدهند از غذاهای امروزی نظیر سالاد سیب زمینی و سیب زمینی سرخ کرده استفاده کنند. جشنهای سال نو به طور سنتی شامل شامپاین یا انواع دیگه نوشیدنیهای الکی میشود. فروش آنها در روزهای قبل از تعطیلات نسبت به سایر روزهای سال به طور قابل توجهی افزایش مییابد.
بهترین مکان برای جشن گرفتن سال نو در فنلاند
هلسینکی، بهعنوان پایتخت و بزرگترین شهر کشور، مرکز اصلی جشنهای سال نو بوده و میدان اصلی شهر مکان مناسبی برای جشن گرفتن است. این منطقه بزرگ که توسط تزار الکساندر دوم روسیه در قرن نوزدهم برای انتخاب هلسینکی به عنوان یک پایتخت ساخته شد، محل اصلی سخنرانیها، سرودهای ملی و آتش بازی است. اگر دوست دارید در محیطی آرامتر به جشن بپردازد، به شمال فنلاند سفر کرده و روز سال نو را در لاپلند بگذرانید. از جمله تفریحات این منطقه میتوان به سورتمه سواری، برف و دیدن شفق قطبی اشاره کرد. میتوانید در کلبههای چوبی این منطقه استراحت کرده و در سونا آرامش بیشتری پیدا کنید.
سخن پایانی
در شب سال مردم فنلاند از مهمانان در خانه میزبانی کرده، در رستورانها جمع میشوند، میرقصند و از کنسرتهای پر جنب و جوش لذت میبرند. خوب غذا خوردن در این مناسبت ضروری است و میتواند به معنای هر چیزی باشد، از یک غذای خوشمزه خانگی گرفته تا یک شام پر کالری. آتش بازی یکی دیگر از سنتهای مهم روز سال نو است. به طور مثال مردم هلسینکی در میدان اصلی شهر دور هم جمع شده تا با آتش بازی و شنیدن موسیقی، شب سال نو را جشن بگیرند.