عید تجلی در روز 6 ژانویه هر سال توسط مسیحیان جشن گرفته شده و معمولا از آن به نام‌های روز سه پادشاه یا روز عید خاج‌شویان یاد می‌شود. عید تجلی پایان 12 روز کریسمس است که آداب و رسوم خاص خود را دارد. در این مقاله از فنلاندکیو به معرفی این روز می‌پردازیم.
عید تجلی چه روزی است؟
عید تجلی به باور مسیحیان (کلیسای ارتدوکس یونان)، سالروز تعمید حضرت عیسی است. مسحیان پروتستان و کاتولیک باور دیگری دارند، آن‌ها به دیدار سه مغ در این روز اهمیت بیشتری می‌دهند زیرا اولین پیروان مسیح به شمار میروند. طبق روایت ذکر شده در انجیل متی، در این روز سه مغ فرزانه با هدایایی ارزشمند به دیدار حضرت عیسی آمدند. علاوه بر این برخی فرقه‌ها این روز را آغازگر فصل عبادت عیسی مسیح می‌دانند. تاریخ سنتی این جشن 6 ژانویه است اما از سال 1970، این جشن در برخی کشورها در یکشنبه پس از 1 ژانویه برگزار می‌شود.
سنت‌های جشن گرفتن روز تجلی
هر کشور و فرهنگی روش منحصر به فردی برای جشن گرفتن عید Epiphany دارد. در برخی فرهنگ‌ها، درخت و تزئیناتی که در کریسمس نصب شده از خانه خارج می‌شوند. در برخی کشورها این تزئینات تا 2 فوریه باقی می‌مانند. در کشورهایی که از لحاظ تاریخی توسط مسیحیت غربی شکل گرفته‌اند (کاتولیک رومی، پروتستان) سنت جشن گرفتن عید اغلب شامل هدیه دادن و پخت شیرینی است. در کشورهای سنتی ارتدکس، جشن‌ها بر فعالیت‌های آبی، آیین غسل تعمید و … متمرکز است.
در اسپانیا و برخی از کشورهای آمریکای لاتین روز عید تجلی را El Día de los Reyes (روز پادشاهان) می‌نامند، روزی که سه پادشاه از شرق برای دیدار مسیح آمده و هدایایی به او تقدیم کردند. کودکان اسپانیایی قبل از خوابیدن در این شب، کفش‌های خود آماده می‌کنند تا هدایای پادشاهان در آن‌ها گذاشته شود. صبح روز بعد آن‌ها هدایایی را در کفش‌های خود پیدا خواهند کرد. در اکثر شهرهای اسپانیا رژه های باشکوهی برگزار می‌شود تا ورود سه پادشاه را جشن بگیرند.
آلمانی زبانان روز تجلی را Dreikönigstag (روز سه پادشاه) می‌نامند. 6 ژانویه در اتریش، آلمان و سوئیس تعطیل رسمی است. در این سه کشور معمولا شیرینی‌های مختلفی پخته شده و در کنار خانواده میل می‌کنند. در فرانسه، جشن تجلی شامل “کیک پادشاهان” است که بین عزیزان تقسیم می‌شود. نانواها این غذای لذیذ را درست کرده و اغلب یک سکه، جواهرات یا اسباب‌بازی کوچک را درون آن پنهان می‌کنند. هر شخصی که این هدیه را پیدا کند، در سال پیش رو خوش شانسی زیادی را تجربه خواهد کرد.
در ایرلند شرایط کمی متفاوت است. ایرلندی‌ها این روز را جشن ظهور، کریسمس کوچک یا کریسمس زنان می‌نامند. در گذشته خانم‌ها پس از پخت و پز و کار سخت تعطیلات کریسمس، برای خود استراحت کرده و جشن می‌گرفتند اما امروزه معمولاً در یک رستوران شام می‌خورند. همچنین ممکن است در این روز از فرزندان، نوه یا سایر اعضای خانواده هدایایی دریافت کنند. سایر آداب و رسوم عیسی مسیح، که نماد پایان فصل کریسمس است، در ایرلند رایج است مانند خارج کردن درخت و تزئینات کریسمس از خانه.
در ایتالیا مراسم تجلی با جادوگری مهربان به اسم بفانا پیوند خورده است. او پیرزنی جارو سوار است که در شب بین 5 و 6 ژانویه، برای بچه‌ها هدیه می‌آورد. افسانه‌ها حاکی از آن است که او با از دست دادن فرصت هدیه دادن به عیسی مسیح (همراه با سه مرد خردمند)، اکنون برای کودکان دیگر هدیه می‌آورد تا آن شب را جبران کند.
در مکزیک عصر 5 ژانویه مصادف با دوازدهمین شب کریسمس است و زمانی است که مجسمه‌های سه مرد خردمند بیشتر از همیشه دیده می‌شوند. در مکزیک این بابانوئل نیست که هدیه می‌آورد، بلکه سه پادشاه هستند که هدایایی را حمل کرده و آن‌ها را در کفش کودکان کوچک یا نزدیک آن‌ها می‌گذارند. خانواده های مکزیکی با خوردن Rosca de reyes این تاریخ را گرامی می‌دارند.
در فیلیپین، فصل کریسمس به طور سنتی در عید Epiphany به پایان می‌رسد، که در عامیانه به عنوان “سه پادشاه” یا Tres Reyes شناخته می‌شود. کودکان فیلیپینی کفش‌های خود را کنار گذاشته تا پادشاهان هدایایی مانند آب نبات یا پول را برای آن‌ها بگذارند. در لهستان، مراسم عید تجلی به سبک باشکوه با رژه‌های بزرگ برگزار می‌شود. این افراد به کودکان شیرینی داده، سرود می‌خوانند و جشن می‌گیرند.
در پورتوریکو کودکان روش متفاوتی را برای گرفتن هدیه اجرا می‌کنند. آن‌ها مشتاقانه برای ورود مغ‌ها آماده شده و جعبه‌هایی را با علف یا یونجه پر می‌کنند تا به شترها و اسب‌هایی که مغ‌ها سوار می‌شوند، هدیه دهند. سپس این جعبه را زیر تخت خود گذاشته و منتظر می‌مانند تا سه مغ به آن‌ها هدایایی سخاوتمندانه تقدیم کنند.
در یونان سنت خاصی وجود دارد. کشیش‌ها یک صلیب را به آب انداخته و شناگران شجاع با این امید که سریع‌تر از سایر شرکت کنندگان آن را پیدا کنند به داخل آب میروند. هر شخصی که موفق شود آن صلیب را بگیرد، سال خوبی پیش رو دارد.
عید تجلی در فنلاند
طبق باور مسیحیان، روز عید تجلی یادآور روز آمدن سه فرزانه برای آوردن هدایای نوزاد تازه متولد شده، عیسی است. این تاریخ در ابتدا به عنوان تاریخ تولد عیسی مسیح در نظر گرفته شد اما بعدها غسل تعمید را به این تاریخ نسبت دادند. در فنلاند، 6 ژانویه را loppiainen می‌نامند و این روز از 1600 به بعد، پایان تعطیلات کریسمس را نشان می‌دهد. قبل از آن، تعطیلات کریسمس تا روز Nuutinpäivä در 13 ژانویه مطابق با سنت عامیانه فنلاند ادامه داشت.
فنلاندی‌ها چگونه عید تجلی را جشن می‌گیرند؟
عید تجلی (Epiphany) یک تعطیلات رسمی در فنلاند بوده و مغازه‌ها معمولاً در این روز تعطیل هستند. در این روز تزیینات کریسمس و درخت برداشته شده و تا کریسمس آینده در جعبه‌هایشان چیده می‌شوند. غذاهایی که در شب کریسمس روی میز چیده شده، معمولا برای عید تجلی هم آماده می‌شوند.
کسانی که احساس ماجراجویی می‌کنند، ممکن است تصمیم بگیرند که در این روز کمی در یخ شنا کنند! خیلی راحت به نظر نمی‌رسد اما یک راه سرگرم کننده برای گرامی‌داشت غسل تعمید است. در این روز فنلاندی‌ها با شرکت در مراسم ویژه کلیسا، این مناسبت را جشن می‌گیرند. سفید، رنگ رسمی مراسم عبادی برای این روز است و قرار دادن شش شمع روشن در محراب، سنتی است که از گذشته تا امروز باقی مانده است. در فنلاند روز تجلی به جای غسل تعمید عیسی مسیح، بر دیدار حکیمان از او متمرکز است.
سخن پایانی
روز عید تجلی، پایان تعطیلات کریسمس است که در کشورهای مسیحی جشن گرفته می‌شود. این روز با رژه‌ها، جشنواره‌ها و گردهمی‌های شاد سپری شده و خانواده‌ها را گرد هم می‌آورد تا با غذاهای سنتی تعطیلات را جشن بگیرند. در این روز خاطرات ماندگاری برای فرزندان خلق می‌شود زیرا از سه مغ یا سه پادشاه هدیه دریافت می‌کنند.
